Citrus

Citrus behoort tot de familie der Rutaceae en komt oorspronkelijk uit Azië.

W.T. Swingle (Amerikaans taxonoom, 1871-1952) heeft Citrus onderverdeeld in 16 soorten, terwijl T. Tanaka (Japans taxonoom en leerling van Swingle) een meer verfijnde indeling heeft gemaakt van 162 soorten.

Heden ten dage wordt de voorkeur gegeven aan het gebruik van de indeling van Tanaka, hoewel beide systemen vaak nog door elkaar gebruikt worden, wat tot de nodige verwarring kan leiden.

Hoogstwaarschijnlijk zijn alle citrussoorten oorspronkelijk afkomstig van de volgende 3 soorten:

Citrus medica (sukade).
Citrus reticulata (mandarijn).
Citrus maxima (pompelmoes).

Door onderlinge kruisingen zijn andere soorten ontstaan, zoals:

Citrus aurantium (bittersinaasappel) uit Citrus reticulata x Citrus maxima.
Citrus sinensis (zoete sinaasappel) ook uit Citrus reticulata x Citrus maxima.
Citrus paradisi (grapefruit) uit Citrus maxima x Citrus sinensis.
Citrus limon (citroen).
Citrus aurantifolia (limoen).
Alle andere (meestal niet zo heel bekende) soorten.

Citrus wordt in de volle grond gekweekt in subtropische en tropische gebieden.

Toch is in ons land, ondanks het koele klimaat, de aantrekkingskracht voor citrus-planten met hun opvallende vruchten al enkele eeuwen vrij groot. Vooral adel en gegoede burgerij zagen dat deze planten op hun lusthoven een zeer decoratieve rol konden spelen.

Het was bovendien statusverhogend om in ons koelere klimaat een verzameling citrusplanten te bezitten. De planten werden in potten en kuipen gehouden en gedurende de koudere maanden eerst in houten schuren en later in oranjerieën overwinterd. Kenmerkend voor deze oranjerieën was het grote aantal hoge ramen om op die manier zoveel mogelijk licht binnen te laten komen. Ook had men toen al in de gaten dat citrusplanten een voorkeur hebben aan veel frisse lucht tijdens de overwintering: veel ramen konden worden open gezet of hadden een extra bovenraam dat open kon.

Het kweken van citrus in kuipen of potten vraagt uiteraard wel een heel andere verzorging dan citusplanten in de volle grond. In Spanje of Italië bijvoorbeeld zie je citrusbomen vaak in een héél vaste zware grondsoort staan. Ook de vanuit die landen meestal in plastic zak of pot geïmporteerde planten staan vaak in diezelfde grond.

Leverbare Citrussen zijn: